Ένα από τα αγαπημένα αθλήματα του λαού κατά τη διάρκεια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ήταν οι ιπποδρομίες. Ο αγώνας ανάμεσα σε άρματα κυριολεκτικά τρέλαινε τους βυζαντινούς και για πολλούς αιώνες υπήρξαν ομάδες που συναγωνίζονταν μεταξύ τους για το έπαθλο! Η κόντρα ανάμεσα στις ομάδες ήταν τεράστια και η αντιπαλότητα ανάμεσα στις μεγαλύτερες από αυτές, τους Βένετους (γαλάζιους) και τους Πράσινους, έφερνε πολύ συχνά ταραχές και εγκληματικότητα. Το 531 μΧ το θράσος το οποίο είχαν αποκτήσει οι ομάδες αυτές, οδήγησε σε εκτεταμένης έκτασης επεισόδια που οδήγησαν στην πυρπόληση μεγάλου μέρους της Πόλης και τον θάνατο χιλιάδων ανθρώπων. Η καταστολή αυτής της εξέγερσης από τον κρατικό μηχανισμό του αυτοκράτορα Ιουστινιανού επέφερε μαζική σφαγή 35.000 οπαδών των Βένετων και των Πρασίνων στον χώρο του Ιππόδρομου, σε μια από τις πιο αιματηρές στιγμές της Αυτοκρατορίας.
Όλα ξεκίνησαν από το γεγονός πως δύο οπαδοί, ένας Βένετος και ένας Πράσινος, καταδικάστηκαν σε θάνατο για δολοφονία. Οι ομάδες τους εξεγέρθηκαν και απαίτησαν να ελευθερωθούν οι δολοφόνοι, δηλαδή να υπάρχει ατιμωρησία για ανθρώπους που πήραν ζωές άλλων! Προς στιγμή ο Αυτοκράτορας υπέκυψε στις παράλογες απαιτήσεις και διέταξε να τους χαριστεί η ζωή, αλλά να παραμείνουν φυλακή. Αυτό δεν έφτασε όμως στους αποθρασυμένους οπαδούς, που ξεκίνησαν να καίνε την πόλη και επιτέθηκαν ακόμη και στα ανάκτορα, ανακηρύσσοντας μάλιστα έναν νέο Αυτοκράτορα!
Η αντίδραση της εξουσίας είναι άμεση: Οι στρατηγοί Βελισσάριος και Μούνδος αναλαμβάνουν δράση και παγιδεύουν 35.000 οπαδούς στον Ιππόδρομο. Εκεί ακολουθεί μαζική σφαγή και η τάξη τελικά αποκαθίσταται με την οριστική εξόντωση των Βένετων και των Πρασίνων!
Το θράσσος και το απυρόβλητο των δύο ομάδων τελείωσε εκείνη τη μέρα, με βίαιο και αιματηρό τρόπο βέβαια, αλλά με αποτελεσματικότητα. Η αυτοκρατορία έδειξε την πυγμή της, ο Αυτοκράτορας τήρησε τους νόμους και κάποιοι που νόμισαν πως οι ίδιοι ήταν το κράτος και πως μπορούσαν να καταλύσουν θεσμούς και την κοινωνική δομή, κατάλαβαν με σκληρό τρόπο πως αυτό ήταν ανέφικτο!
Είναι ακραίο παράδειγμα, αλλά η στάση του Νϊκα μπορεί να διδάξει πολλά. Γιατί μπορεί η κοινωνία μας να εξελίχθηκε, να έχει γίνει πιο ανθρωπιστική ώστε να μην σφάζονται χιλιάδες στους δρόμους, ωστόσο υπάρχουν πάντα αυτοί που θα νομίσουν πως οι ομάδες τους είναι πάνω από όλα, ακόμη και από τους νόμους. Αυτό που διδασκόμαστε είναι πως το κράτος οφείλει να διασφαλίζει τη σωστή λειτουργία των κανόνων και να μην υποκύπτει στους εκβιασμούς των παραβατών. Στον 21ο αιώνα δεν χρειάζεται να σφάξεις 35.000 οπαδούς για να πετύχεις το αυτονόητο, την εφαρμογή των νόμων. Η επιβολή της εξουσίας και των νόμων μπορεί να επιτευχθεί εύκολα και αναίμακτα, ωστόσο η μεγάλη διαφορά του Βυζαντινού κράτους με το σημερινό έγκειται στο ότι τότε υπήρχε Αυτοκράτορας και όχι ανθρωπάκια εκλεγμένα και προορισμένα να φοβούνται το πολιτικό κόστος κάθε αποφάσεων τους.
Η στάση του Νίκα διδάσκει, αλλά μάλλον μόνο εμάς που αγαπάμε την ιστορία και μας αρέσει να βλέπουμε τους κύκλους που γίνονται στα σημαντικότερα γεγονότα της...
ΔΕΡΜΕΝΤΖΟΓΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ
