Τα Χριστούγεννα έφτασαν και πάλι και η περίσταση "σηκώνει" μια απόδραση από την καθημερινότητα. Σήμερα λοιπόν θα ταξιδεύσουμε στα βάθη της πλούσιας ιστορίας του Άρη μας.
Αγωνιστικά η περίοδος των εορτών συνήθως δεν προσφέρει κάτι, καθώς στην Ελλάδα τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά γιορτάζονται στο σπίτι με την οικογένεια, και όχι στο γήπεδο με την ομάδα, όπως μας συνηθίζουν κυρίως οι Εγγλέζοι. Δεν ήταν όμως πάντοτε έτσι στην πόλη μας. Κατά τα πρώτα βήματα του ποδοσφαίρου στην χώρα μας, οι αγώνες κατά τη διάρκεια των εορτών, ήταν ένα από τα σημαντικότερα εορταστικά γεγονότα της κοινωνίας της πόλης.
Πριν τη θέσπιση της Α’ Εθνικής κατηγορίας, στη Θεσσαλονίκη υπήρχαν τα τοπικά πρωταθλήματα. Αυτά ξεκινούσαν συνήθως το φθινόπωρο κάθε χρονιάς και είτε τελείωναν μέχρι τα μέσα του Δεκέμβρη, είτε συνεχίζονταν μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου. Οι ομάδες που συμμετείχαν στην πρώτη κατηγορία της πόλης μας ήταν συνήθως έξι, με κυριότερους διεκδικητές μετά τον Άρη, τους Ηρακλή, Μακεδονικό, Μέγα Αλέξανδρο και μετά το 1926 τον παοκ. Αργότερα, προς το τέλος της άνοιξης και την αρχή του καλοκαιριού, οι πρωταθλήτριες ομάδες μας (κυρίως ο Άρης) αγωνίζονταν εναντίον των πρωταθλητριών του Πειραιά και της Αθήνας για τον Πανελλήνιο τίτλο.
Πέρα από τα επίσημα παιχνίδια, οι ομάδες της πόλης μας αγωνίζονταν πολλές φορές η μία εναντίον της άλλης. Κατά τη διάρκεια κάθε σεζόν, διοργανώνονταν δεκάδες τουρνουά. Οι λόγοι διάφοροι και ποικίλοι: επί τη ευκαιρία της Διεθνούς Έκθεσης, της επετείου απελευθέρωσης της πόλης μας, της ενίσχυσης του στρατού μας στον εμφύλιο (μετά το 1946), του κυπέλλου ΟΧΙ (επέτειο του Ελληνοϊταλικού πολέμου, μετά το 1946), του Πάσχα, της ενίσχυσης κάποιας ευπαθούς ομάδας (π.χ. σεισμοπλήκτων, αναπήρων πολεμιστών, απόρων), αλλά και για ενίσχυση έργων αποπεράτωσης κάποιου σταδίου της πόλης. Επίσης πολλά τουρνουά διοργανώνονταν από ιδιωτικούς φορείς, που για να διαφημίσουν κάποια επιχείρηση θέσπιζαν κάποιο κύπελλο. Όλες αυτές οι διοργανώσεις είχαν μεγάλη επιτυχία και ο κόσμος γέμιζε τα γήπεδα της πόλης, προσφέροντας την μία και μοναδική πηγή εσόδων για τις ομάδες.
Τα Χριστούγεννα του 1968 ο Άρης αντιμετωπίζει τον Ερυθρό Αστέρα Βελιγραδίου, σε μία από τις τελευταίες χριστουγεννιάτικες παραστάσεις του. Το σημερινό αφιέρωμα μας αφορά στις Χριστουγεννιάτικες αναμετρήσεις μέχρι το 1958.
Τα μεγαλύτερα και δημοφιλέστερα τουρνουά, ήταν αυτά που διοργανώνονταν κατά την διάρκεια των εορτών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, τα λεγόμενα «Κύπελλα Εορτών». Οι διοργανώσεις αυτές προσέλκυαν κυριολεκτικά ολόκληρη την φίλαθλη πόλη και ήταν ένα πολιτιστικό γεγονός που αναμένονταν με αγωνία από όλο τον κόσμο. Κι αυτό γιατί στα κύπελλα αυτά δεν αγωνίζονταν πάντα οι ομάδες της πόλεις μας, αλλά συχνά υπήρχαν προσκεκλημένες ξένες «επαγγελματικές» ομάδες, από χώρες της κεντρικής ή της ανατολικής Ευρώπης, που ήταν ατραξιόν για τα ονόματα που συμπεριλάμβαναν στο ρόστερ τους και για την ποιότητα του παιχνιδιού τους. Το «κοντράρισμα» αυτών των ομάδων από τους δικούς μας, ήταν κάτι το πολυαναμενόμενο. Πολλές φορές οι ομάδες μας κέρδιζαν και γέμιζαν με χαρά τους φιλάθλους, ενώ δεν ήταν σπάνιες και οι πανωλεθρίες, μεγάλες εντός έδρας ήττες που υπενθύμιζαν τη διαφορά επιπέδου μεταξύ του ελληνικού και του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Οι ξένες αυτές ομάδες έπαιζαν, έναντι αδρής αμοιβής, σε διάστημα λίγων ημερών εναντίον όλων σχεδόν των ομάδων της πόλης μας, οπότε τα αποτελέσματα που έφερναν οι ομάδες μας, ήταν αντικείμενο σύγκρισης και συζήτησης στους ποδοσφαιρικούς κύκλους της πόλης για πολλές μέρες. Όταν δεν υπήρχε κάποια «επίτιμη» καλεσμένη ξένη ομάδα, οι ομάδες της πόλης μας αγωνίζονταν μεταξύ τους. Τα ματς αυτά ήταν ευκαιρία για δοκιμές και έτσι πρωτοεμφανίζονταν νέοι παίκτες που μπορεί αργότερα να άφηναν ιστορία με τις διακρίσεις τους στα επίσημα παιχνίδια της ομάδας. Άλλες φορές ο Άρης έφευγε με την σειρά του, καλεσμένος στην Αθήνα ή άλλα μέρη, όπου συμμετείχε σε τουρνουά ή σειρές φιλικών αγώνων εναντίον των ισχυρότερων τοπικών ομάδων.
Κάναμε ένα μικρό ταξίδι στην ιστορία του Άρη, βρίσκοντας μερικά αξιοσημείωτα γεγονότα που συνέβησαν κατά την διάρκεια των εορτών:
1925, 23 Δεκεμβρίου, ήττα με 3-2 από τον Παναθηναϊκό στην Αθήνα, ενώ στις 30 Δεκεμβρίου ο Άρης κερδίζει τον πρωταθλητή Πειραιά, Εθνικό, με 1-2. Είχε προηγηθεί ένα ακόμη φιλικό με τους Πειραιώτες, τα Χριστούγεννα που βρήκε νικητές τους Πειραιώτες.
Ο Κίτσος σκοράρει εναντίον της Νίκολσον την Πρωτοχρονιά του 1931 σε μια σπάνια φωτογραφία!
1931, Πρωτοχρονιά, Άρης – Νίκολσον Βιέννης 2-2. Παρά το κρύο το ματς παρακολουθούν χιλιάδες θεατές, καθώς και εκατοντάδες "λαθραίοι" που τρυπώνουν στο γήπεδο από δύο τρύπες στην περίφραξη. Ο Άρης κάνει φανταστική εμφάνιση, εναντίον μίας από τις καλύτερες ομάδες της κεντρικής Ευρώπης.
1933, Πρωτοχρονιά, Άρης – Ηρακλής 3-3. Σε ένα ματς που θυμίζει «ρουγκάμπη», όπως γράφει δημοσιογράφος της εποχής, οι δύο αντίπαλοι ανακηρύσσονται ισόπαλοι στο ποδόσφαιρο και στον καυγά: Βόγας εναντίον Αγγελάκη, Γκικόπουλος εναντίον Ορφανίδη, επίσημοι εναντίον επισήμων, οπαδοί εναντίον οπαδών. Τα «αίσχη» που σημειώθηκαν σίγουρα ζέσταναν τον κόσμο από την παγωνιά.
1933-34, Τουρνουά παιδείας, Αθήνα. Ο Άρης περνάει σαν σίφουνας από την Αθήνα και κατακτάει το διεθνές τουρνουά του Υπουργείου Παιδείας που διεξήχθη από τα τέλη του 1933 μέχρι τις αρχές του 1934. Οι κίτρινοι νίκησαν με 2-5 τον Παναθηναϊκό, με 3-4 την ΑΕΚ και 1-3 την σπουδαία Νίκολσον!
1935, 23 Δεκεμβρίου, Άρης – ΒΑΣΚ Βελιγραδίου 1-1, Παρά το πολικό ψύχος, χιλιάδες οπαδών έδωσαν το παρόν. Κορυφαίος ο Κλεάνθης Βικελίδης, οι Γιουγκοσλάβοι ισοφάρισαν με αμφισβητούμενο πέναλτι.
1942, Κατοχή. Κύπελλο εορτών με αντίπαλους τον Μέγα Αλέξανδρο, τον ΠΑΟΚ και τον Άρη. Γερμανοί επόπτες και διαιτητές. Τα ημίχρονα ήταν τριανταπεντάλεπτα λόγω του υποσιτισμού των ποδοσφαιριστών.
1946, Άρης – Ηρακλής 2-0, παρουσία 7.000 θεατών, αλλά στον τελικό ο Άρης χάνει από τον Μακεδονικό με 2-5. Στο ματς αυτό κάνει την πρώτη του παρουσία ο δεκατετράχρονος Δημήτρης Καζάντζης, ανιψιός του Κλεάνθη Βικελίδη και ένας από τους σπουδαιότερους ποδοσφαιριστές του Άρη, από το 1948 έως το 1953, όταν διέκοψε την καριέρα του λόγω σπουδών.
1947 Χριστούγεννα. Άρης – Ηρακλής. Σε έναν επεισοδιακό αγώνα ο Κλεάνθης Βικελίδης έρχεται στα «χέρια» με παίκτη του γηραιού. Παρότι οι δύο αντίπαλοι τελικά συμφιλιώνονται και ο διαιτητής δεν αναφέρει καν το συμβάν στο φύλλο αγώνος, συστήνεται εκτάκτως η επιτροπή τιμωριών της ΕΠΣΜ και τιμωρεί με ένα μήνα τον Κλεάνθη για το επεισόδιο! Στις 10 Ιανουαρίου ο Άρης παίζει με τον ΠΑΟΚ στο κύπελλο και είναι ηλίου φαεινότερο πως πίσω από την τιμωρία του καλύτερου παίκτη των κιτρίνων βρίσκεται δάκτυλος του ΠΑΟΚ. Ωστόσο ο αντικαταστάτης του Κλεάνθη, Καζάντζης, αποδίδει δικαιοσύνη και ο Άρης παίρνει την πρόκριση με το εντυπωσιακό 2-5!
Άρης - Σίμμεριγκ. Από τη σύνθεση του Άρη λείπει ο Ψωμάς που δεν αισθανόταν καλά. Τη θέση του πήρε τελικά ο Αλκέτας Παναγούλιας που έκανε ντεμπούτο στην ανδρική ομάδα
1951, Χριστούγεννα. Άρης – Σίμμεριγκ. Ο Άρης αντιμετωπίζει τους Αυστριακούς παρουσία 10.000 θεατών. Στην κερκίδα παρακολουθεί το ματς ο δεκαεπτάχρονος Αλκέτας Παναγούλιας. Κατόπιν αδιαθεσίας του βασικού μπακ Ψωμά, ο νεαρός καλείται να αλλάξει και να αγωνιστεί. Αυτό ήταν το ντεμπούτο του Αλκέτα με την πρώτη ομάδα του Άρη.
Η Αούστρια τρώει δικέφαλη γαλοπούλα τα Χριστούγεννα του 1953. Ωστόσο την επόμενη μέρα ο Άρης νίκησε τους Αυστριακούς!
1953, 26 Δεκεμβρίου. Άρης – Αούστρια Γκρατζ 3-1. Εκπληκτική εμφάνιση του Παπουτσόπουλου και Φυσεκίδη που πέτυχε ένα τρομερό γκολ με μακρινό κεραυνοβόλο σουτ. Στο γήπεδο Χαριλάου παραβρέθηκαν πάνω από 10.000 θεατές.
1958, 26 Δεκεμβρίου. Άρης –ΠΑΟΚ 2-1. Ο τελευταίος αγώνας για το πρωτάθλημα Θεσσαλονίκης δίνει την νίκη στους κίτρινους που κατακτούν τον τελευταίο τίτλο του πρωταθλητή Θεσσαλονίκης.
Από την ερχόμενη σεζόν, 1959-60, θεσπίζεται η Α’ Εθνική κατηγορία. Ο Άρης, όπως και οι υπόλοιποι συνδιεκδικητές των πανελληνίων πλέον πρωταθλημάτων, έχουν γεμάτο πρόγραμμα, που περιλαμβάνει μετακινήσεις στην Αθήνα, το Αίγιο, την Πάτρα και σε άλλα μέρη. Τα εορταστικά τουρνουά και τα μεγάλα φιλικά με ξένες ομάδες σταδιακά ατονούν και σύντομα καταργούνται. Οι ομάδες χρησιμοποιούν τις μέρες των εορτών για ξεκούραση και ανάκτηση των δυνάμεων τους. Τα εορταστικά παιχνίδια και τα πλούσια γεγονότα που τα συνοδεύανε, περνούν στην σφαίρα της ιστορίας. Ωστόσο δεν παύουν να είναι ένα αναπόσπαστο μέρος της κιτρινόμαυρης ιστορίας, καθώς η ομάδα μας ήταν και σε αυτά τα παιχνίδια πρωταγωνίστρια, κάνοντας γνωστό το όνομα της πέρα από τα σύνορα της πόλης και σε πολλές περιπτώσεις, της χώρας μας.
Καλές Γιορτές και Υγεία!
ΔΕΡΜΕΝΤΖΟΓΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ
