Στα μέσα της δεκαετίας του 50 δεν υπήρχαν επίσημες ευρωπαϊκές αναμετρήσεις. Όμως διάφορα τουρνουά μπάσκετ διοργανώνονταν στην Ευρώπη, με τη συμμετοχή ομάδων από διάφορες χώρες, που λάμβαναν τον χαρακτηρισμό «διεθνή». Τον Φεβρουάριο του 1955 ο Άρης έλαβε μέρος στο διεθνές τουρνουά μπάσκετ του Βιαρέτζιο της Ιταλίας, μιας από τις σημαντικότερες διοργανώσεις στην Ευρώπη για το άθλημα. Οι κίτρινοι έδειξαν την αξία τους και μετά από συγκλονιστικές εμφανίσεις κατόρθωσαν να κατακτήσουν τη δεύτερη θέση!
Στο εξώφυλλο ο Άρης στο Βιαρέτζιο (Πεταλίδης, Μακρής, Πετράκης, Πεντζαρόπουλος και Ματθαίου)
Το 1955 ο Ανέστης Πεταλίδης μετρούσε ήδη τρία χρόνια στον πάγκο της ομάδας του Άρη. Ο Πεταλίδης ήταν μόλις 26 ετών, ωστόσο μπασκετικά είχε κλείσει έναν μεγάλο κύκλο με την ομάδα της ΧΑΝΘ και στον Άρη έκανε τα πρώτα του προπονητικά βήματα. Ήδη από το 1952 έκανε μια πολύ σοβαρή προσπάθεια στις ακαδημίες του Άρη: Δίνει μεγάλη σημασία στις υποδομές και οργανώνει με τη βοήθεια του Νικολαΐδη τις μικρές ομάδες των κίτρινων. Το 1954, το 1956, το 1957, το 1959, το 1960 και το 1961, οι παιδικές ή εφηβικές ομάδες των κίτρινων κατακτούν τους τίτλους της πόλης και μια νέα γενιά ικανών παικτών ξεπηδάει και εντάσσεται στην πρώτη ομάδα, πολλοί από αυτούς πριν γίνουν καν 16 ετών! Η εφηβική ομάδα του 1954 έχει στις τάξεις της τους Γούσιο, Μπαλίδη, Πετράκη, Μπουσβάρο, Μακρή, Τσαούση, Κωνσταντάρα, Χατζηγιαννάκη και άλλους, η πλειοψηφία των οποίων έπαιξε σημαντικό ρόλο στη συνέχεια, στις επιτυχίες της ομάδας από το 1955 και μετά. Ο Πεταλίδης θα παραμείνει στον πάγκο της ομάδας μας για πάνω από 20 χρόνια και δικαίως θα θεωρηθεί ο Πατριάρχης του μπάσκετ του Άρη!
Το τουρνουά του Βιαρέτζιο, ήταν ένας θεσμός που είχε δημιουργηθεί στο πλαίσιο των διάσημων εκδηλώσεων της αποκριάς, στην ομώνυμη ιταλική πόλη. Επρόκειτο για μια σπουδαία διοργάνωση, με μεγάλα ονόματα του ιταλικού, αλλά και του ευρωπαϊκού μπάσκετ.
Η πρόσκληση λοιπόν στην ομάδα του Πεταλίδη ήταν ένα σπουδαίο νέο, μια είδηση που τάραξε τα νερά της ελληνικής καλαθοσφαίρισης! Το πρώτο φύλο της εφημερίδας Αθλητικά Νέα, στις 17 Ιανουαρίου 1955 ανακοινώνει το γεγονός στο πρωτοσέλιδο:
Ήταν τέτοια η τιμή και τόση η λαχτάρα των παικτών μας για να μπούνε στην αποστολή που θα ταξίδευε στην Ιταλία, που είχαμε ένα περίεργο περιστατικό: Νεαρός παίκτης που αποκλείστηκε από την αποστολή, ανέβηκε σε ψηλό κτίριο και απειλούσε πως θα αυτοκτονήσει αν δεν ταξίδευε και αυτός στην Ιταλία! Τελικά οι ιθύνοντες της ομάδας τον έβαλαν στο τρένο και το θέμα λύθηκε αναίμακτα! Ο Άρης πήγε εκεί χάρη στις ενέργειες κάποιων οπαδών του που διέμεναν στην Ιταλία ως σπουδαστές, και ενισχύθηκε από τον Ματθαίου και τον Πετζαρόπουλο, ενώ αγωνίστηκε και ο προπονητής Πεταλίδης. Η ομάδα μας αναμετρήθηκε με γιγάντια ονόματα της εποχής, τη Σερβέτ, τον Ερυθρό Αστέρα, το Βιαρέτζιο, την ομάδα της Πίζας-Λιβόρνο, φτάνοντας μέχρι τον τελικό, όπου έχασαν στις λεπτομέρειες από τον μεγάλο Ερυθρό Αστέρα Βελιγραδίου και έχοντας εχθρική διαιτησία!
Οι παίκτες μας που ταξίδευσαν στην Ιταλία σιδηροδρομικώς ήταν οι εξής: Πεταλίδης, Ματθαίου, Πεντζαρόπουλος, Μακρής, Πετράκης, Χατζηγιαννάκης, Μπουσβάρος, Τσαούσης, Κορτέσης, Μπαλλίδης, Βαλαούρης ενώ αρχηγός της αποστολής ήταν ο Ραούλ Λειβαδάς.
Ο Άρης αρχικά αναμετρήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 1955 με την πρωταθλητρια Ελβετίας Σερβέτ. Οι κίτρινοι παρότι δυσκολεύτηκαν στο πρώτο ημίχρονο (19-19), τελικά σάρωσαν τους αντιπάλους τους και νίκησαν με 75-51.
Φάση από τον αγώνα με τη Σερβέτ με πρωταγωνιστή τον Χατζηγιαννάκη
Ακολούθησε η αναμέτρηση με τον Ερυθρό Αστέρα, μια από τις καλύτερες ομάδες στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Οι κίτρινοι έκαναν φανταστικό πρώτο ημίχρονο, αλλά η ευστοχία των Γιουγκοσλάβων τους έβαλε πίσω στο σκορ (35-32). Στο Β μέρος οι Γιουγκοσλάβοι ίδρωσαν αλλά τα κατάφεραν να υποτάξουν τον Άρη με 74-62, έχοντας την βοήθεια των διαιτητών που απέβαλλαν τρεις παίκτες του Άρη!
Ο Άρης στη συνέχεια βρέθηκε αντίπαλος με την πρώτη ομάδα του Β ομίλου, την Βέλα Βιαρέτζιο, την γηπεδούχο ομάδα. Στον μεταξύ τους αγώνα οι Έλληνες είχαν τη συμπαράσταση εκατοντάδων φοιτητών από τη χώρα μας, που δεν έχασαν φυσικά κανένα παιχνίδι των κιτρίνων. Ο Άρης νίκησε με 87-72 και οι παίκτες μας σηκώθηκαν στα χέρια από τους συγκινημένους φοιτητές!
Ο τελικός του τουρνουά διεξήχθη απέναντι στον Ερυθρό Αστέρα που οι κίτρινοι αντιμετώπισαν για δεύτερη φορά. Το πρώτο μέρος ήταν καταστροφικό για την ομάδα μας, αφού οι αντίπαλοι τους είχαν τρομερά ποσοστά ευστοχίας (34-19). Στην επανάληψη όμως ο Άρης με τη βοήθεια της κερκίδας ξεκίνησε μια επική αντεπίθεση: Στο 33' ο Άρης πέρασε μπροστά με 38-39! Εν συνεχεία το σκορ είναι ρευστό, με την κάθε ομάδα να προηγείται της άλλης σε κάθε καλάθι και τα συναισθήματα στις κερκίδες να εναλλάσσονται και αυτά συνεχώς. Στο σημείο αυτό επεμβαίνουν οι διαιτητές πυο μεροληπτούν υπέρ των Γιουγκοσλάβων όπως και στο πρώτο παιχνίδι. Αρκετοί παίκτες του Άρη αποβάλλονται με 5 φάουλ και τελικά οι κίτρινοι υποκύπτουν με 48-46! Παρά την ήττα η εμφάνιση του Άρη είναι παραπάνω από τιμητική και οι Έλληνες που παρακολουθούν, αποθεώνουν τους παίκτες μας συγκινημένοι!
Η αποστολή του Άρη μέσα στο γήπεδο
Ο Άρης έδωσε ακόμη ένα φιλικό την επόμενη μέρα, εναντίον της μικτής Λιβόρνου-Πίζας που είχε ενισχυθεί από τρεις παίκτες της Βίρτους. Οι κίτρινοι εντυπωσίασαν και πάλι, νικώντας με 69-47 και ολοκλήρωσαν με επιτυχία την ιταλική τους εξόρμηση! Παρότι υπήρξαν πολλές προτάσεις για νέα φιλικά, στο Μιλάνο, Τεγέστη, Βαρέζε και Παλέρμο, οι παίκτες μας είχαν υποχρεώσεις στην πατρίδα και έπρεπε να επιστρέψουν, όπως ακριβώς ήρθαν: Με το τρένο!
Αυτός που έκλεψε την παράσταση ήταν ο Φαίδωνας Ματθαίου που αναδείχτηκε πρώτος σκόρερ του τουρνουά με 129 πόντους, αλλά και ο πολυτιμότερος παίκτης του. Οι εμφανίσεις του στην Ιταλία του άνοιξαν τον δρόμο για μια μεταγραφή εκεί, αφού λίγο αργότερα τον βλέπουμε να αγωνίζεται στην Βαρέζε, μαζί με τον έτερο αρειανό, Φλόκα.
Ο Φαίδωνας Ματθαίου στα χέρια Ελλήνων φοιτητών
Η επιτυχία του Άρη στο Βιαρέτζιο το 1955 άνοιξε τον δρόμο για συμμετοχή σε δύο ακόμη πανευρωπαϊκά τουρνουά: πράγματι τα επόμενα χρόνια ο Άρης κλήθηκε και έπαιξε με επιτυχία στα τουρνουά του Παλέρμο και της Μεσσίνα, στην Σικελία (1958), αλλά και σε αυτό της Λιέγης (1959) το οποιο κατέκτησε και συνιστά την πρώτη και μεγαλύτερη ευρωπαϊκή του επιτυχία μέχρι την εποχή της Αυτοκρατορίας.
Ο Άρης της δεκαετίας του 50, σε χρόνια δύσκολα για την κοινωνία και το άθλημα, κατόρθωσε να είναι ανάμεσα στους πρωτοπόρους του μπάσκετ και να γράψει δικές του χρυσές ευρωπαϊκές σελίδες, ανοίγοντας τον δρόμο για τις τεράστιες επιτυχίες που πέτυχε από το 1987 και μετά...
ΔΕΡΜΕΝΤΖΟΓΛΟΥ ΒΑΣΙΛΗΣ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: